Şaşkın, çılgınca dönen kahverengi cüceler
07 Nisan 2021
Kahverengi cüceler "yıldız olamayı başaramamış", yapı bakımından bir yıldız ile bir gezegenin tam ortasındadır. Onların oluşumu yıldızlara benzer fakat daha çok dev gezegenler gibidirler. Sonuç olarak gezegenlerden daha büyük ama yıldızlardan daha küçüktürler. Çapları bir Jüpiter kadar olabiliyorken, bu gezegenin 80 katı kütleye sahiptir.
(Burada inanılmaz büyük boyutlardan bahsediyoruz: Jüpiter dev bir kozmik kase olsaydı, onu doldurmak için 1.300'den fazla Dünya'ya ihtiyacımız olurdu)
Gezegenler gibi, kahverengi cüceler de bir topaç ya da buz patencisi gibi kendi eksenleri etrafında dönerler.
İşin püf noktası, bu nesneleri hızlı dönmesidir ve yakın bir zamanda bunların en hızlı dönenini bir grup gökbilimci buldu ve gerçekten çok hızla.Normal kahverengi cücelerden on kat daha hızlı dönüyorlar!
Bilim adamları, NASA’nın Spitzer Uzay Teleskobu ve Hawaii’deki Gemini North ve Şili’deki Magellan Baade Teleskobu gibi diğer yer tabanlı teleskoplarını kullanarak, saatte bir, bir tam dönüşü tamamlayan kahverengi cüceleri gözlemlediler.
Bir düşünün: Dünyamız her 24 saatte bir yani daha doğrusu her gün tam bir dönüş yapar. Peki hızlı dönen bir kahverengi cücenin tepesinde olsaydık, bütün bir gün sadece bir saat sürerdi!
Ve kahverengi cüceler Dünya'dan çok daha büyüktürler (gezegenimizin kütlesinin 4.000 ila 25.000 katı olabilirler). Bu yüzden, bu kadar hızlı dönmeleri için baş döndürücü hızlarda olmaları gerekir örneğin ekvatorlarında saatte yaklaşık 350.000 kilometre hızlarında dönerler (saatte yaklaşık 220.000 mil).
Dünyamız saatte yaklaşık 1600 kilometre (veya saatte 1000 mil) hızla dönüyor ama bu kahverengi cüceler dünyadan yaklaşık 200 kat daha hızlı!
Yeni bulunan bu hızlı kahverengi cüceler, kendi türlerinin normal cücelerinden on kat daha hızlı dönmekteler. Onları bulan ekip ise, bu nesnelerin daha yüksek hızlarda dönmesi durumunda kendilerini parçalayabilecekleri sonucuna vardılar.
Başka bir deyişle, bu kahverengi cüceler hız sınırlarına ulaştı ve daha hızlı dönemezler!